ROI Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Planladığımız ya da içerisinde bulunduğumuz bir işte, yeterince başarılı olup olmadığımızı anlamak için çeşitli metrikleri kullanmamız gerekir. ROI de bu metriklerden bir tanesidir. Yatırımın verimliliği ya da ölçülmesinde dikkat çeken bu kavram, geleneksel ya da dijitalde gerçekleşen bir iş olması fark etmeksizin, sıklıkla kullanılmaktadır. Peki, ROI nedir? Nasıl hesaplanır? Bu kavram ile ilgili pek çok detaydan içeriğimizde söz edeceğiz.

ROI Nedir?

ROI, “Return on Investment” kavramının kısaltması olarak bilinmektedir. Her sektörde sıklıkla kullanılsa da e-ticarette bir hayli önemli. Peki, ROI nedir? Gerçekleştirilen bir yatırımın ne derece kârlı ya da verimli olduğunu ölçmek, yatırımın getirdiği sayısal değerlerin işletmenin devamlılığına ne derece etki edeceği gibi çeşitli yatırım sonuçlarına ulaşmak için kullanılan bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır.

“Yatırım geri dönüşü, yatırım getirisi” şeklinde Türkçeleştirilen terim, günümüz iş dünyasında çok sık kullanılıyor. Gerçekleştirilen bir yatırımın performansının ölçülmesinde kullanıldığından, gelir ile giderler arasındaki pozitif ya da negatif farklılıkların tespit edilmesini sağlar. Her ay, birkaç ayda bir ya da her yıl yapılabilir. Bu tamamen yatırımın durumuna göre değişiklik gösterecektir.

ROI’nin Katkıları Nelerdir?

Bir yatırım gerçekleştirilecekse, bu yatırımın kâr elde etmek için gerçekleştirilmesi gerekir. Ya da somut bir çıktısının bulunması, temel gereklilik olacaktır. Ancak geçmişte ve günümüzde gerçekleştirilen çeşitli yatırımlarda verimlilik ve kârlılık analizi yapılmadığından, sonuç ne yazık ki hüsranla sonuçlanır. Ancak ROI bu süreçte sağladığı üstün avantajlarla öne çıkıyor. Peki, ROI hesabının işletmeye ya da markaya olan katkıları nelerdir? Şimdi bunları sıralayalım.

• Gerçekleştirilen yatırımının kârlılık düzeyinin ölçülebilmesine yardımcı olur.
• Yatırımın getirisi ya da götürüsü hesaplanırken, yeni iş fırsatlarının tespit edilmesine uygun ortam hazırlar.
• Aylık, birkaç aylık ya da yıllık periyotlarda gerçekleştirilerek, olumlu ya da olumsuz gidişat tespit edilebilir ve önlemler alınabilir.
• Ticaretin hemen her alanında rahatlıkla kullanılabilen, çok önemli bir yatırım geri dönüşü hesaplama terimidir.
• Yatırımınızın hangi bölümünden ne kadar kâr edip ne kadar zarar ettiğinizi kolaylıkla tespit edebilirsiniz.
• Yatırım süreci çok boyutlu olduğundan, hangi boyutunda verimsizlik varsa, ROI ile bunu tespit etmeniz mümkündür.
• ROI çok kolay hesaplanabilir ve yorumlanabilir bir ölçüm aracıdır. Bu şekilde yatırımın olumlu ya da olumsuz sonuçları kolayca tespit edilebilir.

Yatırımın şu anki durumu ve gelecekte ne durumda olabileceği ile ilgili önemli veriler elde etmek isterseniz, ROI bu süreçte size çok boyutlu sonuçlar sunacaktır. Böylece dijital ya da geleneksel yatırımınızın boyutunu tespit edebilirsiniz. Peki, çok boyutlu sonuçlar veren ROI hesabı nasıl yapılır? Bunu anlatalım.

ROI Nasıl Hesaplanır?

Yapılan yatırımın geri dönüşünün hesaplaması gerçekleştirildiğinden, ROI hesaplamalarında net bir formülden bahsetmek genellikle mümkün olmaz. Ancak formüller yatırım maliyeti, ürün maliyeti ve gelir modülleri bir araya getirilerek oluşturulur. Ortaya çıkarılan formül sonucunda ROI hesaplaması gerçekleştirilir ve sonucunda yapılan yatırımın ne kadar kâr getirdiği ile sonraki süreçlerde ne kadar kâr getireceği hesaplanmış olur. Peki, ROI formülü nedir?

• ROI = (Gelir – (Yatırım Maliyeti + Ürün Maliyeti)) / (Yatırım Maliyeti + Ürün Maliyeti)

En çok kullanılan ROI formülü yukarıdaki gibidir. Hesaplama gerçekleştirilirken her daim parantez içerisinde yer alan işlemlerden başlanması gerekir. Sonrasında formülün sonucu en doğru şekilde tespit edilecektir. ROI hesaplaması yapılırken, aşağıdaki sürecin izlenmesi gerekecektir. Buradan hareketle bir örnekle ilerleyelim. Ürünün maliyeti 50 TL ve satış fiyatı 70 TL olsun.

70 TL karşılığında satılan ürünün potansiyel müşterilerine ulaştırılması için 100 TL tanıtım gerçekleştirildiğini varsayalım. Bunun sonucunda toplam 20 adet ürünün satışının gerçekleştiğini dikkate alarak, işlemi gerçekleştirilelim.

• Formülden yola çıkarak, ilgili rakamları formülün içerisine yerleştirelim.

ROI = (Gelir – (Yatırım Maliyeti + Ürün Maliyeti)) / (Yatırım Maliyeti + Ürün Maliyeti)

ROI= (1400 – (100 + 1000) / (100 + 1000)

• 1400 rakamına, 20 adet satış gerçekleştirildiği için 20 X 70 işlemi sonucunda ulaşıyoruz.
• 1000 rakamına ise 20 adet ürünün maliyeti için 20 X 50 işlemi sonucunda ulaşıyoruz. Sonrasında işlemin sonucu aşağıdaki gibi olacaktır:

ROI = 300 / 1100

ROI = 0,27

Gerçekleştirilen hesaplama sonucunda ROI değeri 0,27 olarak bulunmuştur. ROI ile yüzdelik değer ortaya çıkarıldığından, bulunan değerin 100 ile çarpılması gerekir. Böylece %27 rakamı ortaya çıkacaktır. Yani 100 TL’lik bir ürünün maliyet ve kâr toplamı 127 TL olacaktır. Standart bir ROI hesabı yukarıdaki gibi yapılır. Siz de bu şekilde işletmenizin ya da müşterinizin işletmesinin yatırım değerini ölçebilirsiniz.

ROI Analizi Nasıl Yapılır?

Mal ya da hizmet satışı sonucunda elde edilen kârın hesaplanması, yatırımın maliyeti ve sürdürülebilirliğinin tespit edilebilmesi için ROI hesabının doğru şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. Farazi rakamlar ile ROI hesabı yapılamaz. Bu kapsamda ROI hesabı yapılırken aşağıdakilere dikkat edilmesi gerekecektir:

• Öncelikle mal ya da hizmetin maliyeti, satış fiyatı, yatırım maliyeti ve elde edilen toplam gelire, net rakamlar sonucunda ulaşmalısınız.
• Hesaplamayı sırasıyla, doğru şekilde gerçekleştirmelisiniz.
• ROI hesaplaması gerçekleştirilirken, üretim sürecindeki tüm maliyetlerin ROI hesabına dahil edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
• Yatırım riske göre gerçekleştirilirse de ROI hesabı alınan risklere göre hesaplanmaz. Hesap yapılırken, doğru ve net rakamların tespit edilmesi bir zorunluluktur.
• Yatırımlarınızın ROI değerini hesaplarken zaman faktörüne dikkat etmezsiniz. Ancak elde edilen sonuçları yorumlarken zaman çok önemli bir yer tutar. ROI hesabı yapmak kadar, yorumlamak da doğru sonuca ulaşmak adına son derece kıymetlidir.

Yukarıda da görüldüğü üzere, mal ya da hizmetlerin getirisi ve verimliliğinin hesaplanması için belli başlı adımlar uygulanır. Bu adımlar arasında belki de en doğru sonucu verenlerden bir tanesi, ROI hesabıdır. Bu hesabı doğru şekilde gerçekleştirdiğinizde, yatırımınızın olumlu ya da olumsuz sonuçlarını net şekilde gözler önüne serebilirsiniz.

Sizin için hazırladığımız “ROI Nedir? Nasıl Hesaplanır?” gibi pek çok sorunun cevabını içeriğimizde vermeye çalıştık. Siz de yorum ve görüşleriniz ile içeriğe katkı sağlayabilirsiniz. ROI hesaplaması ve dijital pazarlama adımlarında profesyonel destek için 360 Stradigi’nin deneyimli ekibinden yardım alabileceğinizi unutmamalısınız.

Sıkça Sorulan Sorular

ROI Hesabı Neden Önemlidir?

Mal ya da hizmetin kârlılığının hesaplanması, ne kadar verimli olacağının ve sürdürülebilirliğinin tespit edilmesi için ROI son derece kıymetli bir kavramdır. Dijital pazarlama temellerinde yer alan bu kavram sayesinde, belirli formül üzerinden gerekli hesaplamalar oldukça kolay şekilde gerçekleştirilebilir.

ROI E-Ticaret Sektöründe Ne Kadar Etkilidir?

Dijitalde gerçekleştirilen yatırımlarda istenilen sonucun alınabilmesi için öncelikle rakiplerin çok dikkatli şekilde analiz edilmesi, planlama sürecine üst seviyede dikkat edilmesi gerekir. Çünkü dijital pazarlama temellerine hakim olmadan, ne yazık ki e-ticarette başarılı olmak mümkün olmayacaktır. Bu nedenle e-ticaret sektöründe gerçekleştireceğiniz yatırımlarınızda ve gerçekleştirdiklerinizde, yatırım geri dönüşü, yani ROI hesabı yapmak son derece önemlidir. Çünkü bu şekilde ürün başına elde edeceğiniz kâr, sürdürülebilirlik ve verimlilik gibi yatırımda önemli olan verilere en doğru şekilde ulaşabilirsiniz.

ROI Her Sektörde Uygulanabilir Mi?

Elbette. Yatırım Getirisi olarak bilinen ROI, geleneksel ya da dijital sektörlerde rahatlıkla uygulanabilmektedir. Bu nedenle yatırımların geleceğe dönük faydası için kullanımı oldukça önemlidir.